SKOLYOZ
Omurga 3 boyutlu eğimlidir.
Normal omurga önden veya arkadan bakıldığında düzdür. Yine normal olarak
yanlardan bakıldığında omurga göğüs bölgesinde, arkaya “kifoz” bel bölgesinde öne “lordoz” doğru eğimlidir. Skolyozda yukarıdan aşağıya bakıldığında tüm vertebralar sırt veya bel bölgesinde bir yöne
doğru eğilmişlerdir. Omurganın merkezinden üstten aşağıya bakıldığında
omurgaların bir kısmı bükülmüşlerdir. Bu da “genelde sağ” kaburgaların
çıkıntılı olması sonucunu doğurur.Skolyoz ailenin
birden fazla üyesinde aynı veya farklı kuşaklarda ortaya çıkabilir. “skolyoz, çocuğun veya ailesinin
yaptığı veya yapamadığı bir şey nedeni ile gelişemez” Kötü vücutpostürü veya
ağır çanta taşımak Skolyoza neden olmaz. Skolyoz genelde buluğ çağında ortaya çıkan bir
omurga deformitesidir.
Nasıl Fark Edilir?
Skolyozun en çok görülen bulgularından birisi sağ
tarafta belirginleşen kürek kemiği çıkıntısıdır. Bir omuz diğerinden daha
yüksek olabilir ve çocuk bir tarafa eğilmeye eğilimlidir. Kalça kemikleri
simetrik olmayabilir ve biri diğerinden daha yüksekmiş gibi görünür. Skolyozubozuk
duruş ile karıştırmamak gerekir. Sıklıkla skolyozun ilk belirtilerinden biri daha önce
giyilebilen giysilerin vücuda tam oturmamasıdır. Bu kızlarda eteğin veya
giysinin çizgilerinin asimetrik olması ile belirginleşir. En çarpıcı
bulgulardan birisi skolyozlu bir çocuğun öne eğilmesi ile ortaya
çıkan kaburga çıkıntısının ortaya çıkmasıdır.
Skolyoz Çok Yaygın mıdır?
Skolyoz araştırma topluluğuna göre her 10 buluğ
çağındaki insandan 1 tanesi, herhangi bir derecede skolyoza sahiptir. Bunun anlamı sadece A.B.D de
1 milyon skolyozlu çocuk
var demektir. Bu çocuklar aşağı yukarı dörtte biri (veya %2 – %3) tıbbi
tedaviye ihtiyaç duyar. Bu tedavi çocuğun yaşı, eğikliğin derecesine göre korse
ve egzersizlerle takipten ameliyat olma yoluna gider. Bazı skolyoz vakalarında eğikliğin derecesi o kadar
hafif olabilir ki, tedavi hiçbir zaman gerekli olmayabilir. Hafif skolyozun erkeklerdeki sıklığın neredeyse
kızlardaki kadardır. Ancak ciddi eğrilikler kızlarda erkeklerdekinden 5-8 kat daha fazladır. Tüm dünyada
yürütülen çalışmalar oluşumunda gerçekten ırksal veya etnik duldan bir fark
olmadığı ortaya konmuştur.
Skolyoz Tedavi Edilebilir mi?
Şu anda ne skolyoz başlangıcını önleyecek ne de skolyozu cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi
edilebilecek bir yöntem mevcut değil. Skolyoz tespit edildiğinde doktor hastayı
değerlendirme ve tedavi için ortopedik spinal cerrah göndermelidir. Böylelikle hasta
ayakta çekilen omurga röntgeni ve periodik kontrol muayeneleri şeklinde takibe
alınır. Eğer skolyoz erken
teşhis edilirse büyük eğilimler bile Breyslerle önlenebilir. Ciddi eğimler cerrahi
gerektirebilir.
Yetişkin Skolyozu :
Yetişkinde, skolyoz hafif ise bu durum değişmeden
kalabilir veya yıllar içinde çok yavaş ilerleyerek ciddi problemlere yol açmaz.
Buna rağmen bazı kişilerde belirgin değişiklikler oluşabilir. Çok ciddi
vakalarda solunumda bir problem olabilir. Eğimin büyüklüğü artarak ağrı
yapabilir. Ve fonksiyonları engelleyebilir. Osteoporoz (kemiklerin zayıflaması)
ilerleyen yaşla beraber hafif bir eğimin belirginleşmesine yol açabilir. Skolyozlu hastalarda osteoporozun tedavi
edilmesi özellikle önemlidir. Yetişkinlerdeki skolyoz buluğ çağında tedavi edilmemiş bir
eğimin devamı olacağı gibi, yaşla beraber gelişen dejenerasyon sonucu da olabilir.
Skolyozun Değişik Tipleri Var mıdır?
Skolyozun pek çok nedeni vardır. Hastaların
%80-85’inde idiopatik tip skolyoz mevcuttur.İdiopatik kelimesinin anlamı belirli bilinen bir
nedeni olmayışıdır. İdiopatik skolyoz sıklıkla aileseldir. Ve genetik
(kalıtsal) faktörlere bağlı gibi gözükmektedir. Asıl anlamadığımız, eğimin
gelişmesini tetikleyen faktörlerdir. Diğer bir deyişle neden bazı eğimler hızla
ilerler de bazıları yavaş ilerler. Skolyoz tam anlamıyla sağlıklı çocuklarda
gelişebileceği gibi, beyin felçli (serebral palsi)
kas hastalıklı, çocuk felçli, çocuklarda oluşabilir. Doğumsal omurga
anormallikleri ve bağ dokusu hastalıkları da sebepleri arasındadır. Mongolizm (Down)sendromu da sebepler arasındadır. Skolyozun nedenini erken teşhis, uygun tedaviye
yardımcı olabilir.
Buluğ çağında skolyoz ağrı
yapmaz ve tespit edilmesi zordur ve skolyozun fark edilmesinden birkaç yıl önce
başlamış olabilir. Skolyozun tespitindeki en kolay yollardan biri
öne eğilme muayenesidir. Çocuğun omurgasını büyüme tamamlanıncaya kadar düzenli
olarak kontrol etmelidir. Çünkü skolyoz buluğ çağ içindeki herhangi bir zaman
diliminde ortaya çıkabilir.
Skolyozun Erken Tespiti İçin Basit Ev Testi :
Bir omuz diğerinden yukarıda mı?
Kürek kemiklerinden biri diğerinden belirgin mi?
Kalça kemiklerinde asimetri var mı?
Kollar yavaşça öne sarkıtıldığında, bir
taraf diğer tarafla karşılaştırıldığında kol ve vücut arasında daha fazla
mesafe mi mevcut?
Çocukta abartılı bir artmış bel öne eğimi mevcut mu?
Çocukta abartılı bir sırt kamburu mevcut mu?
Belin bir tarafında diğer tarafa nazaran daha büyük bir doku kıvrımı mevcut mu?
Çocuk bir tarafa doğru eğik mi görülüyor?
Çocuğu muayene ederken diz seviyesinde
ellerin ve avuç içlerinin birbirine değecek şekilde kolların gevşekçe yanlara
sarkmasını sağla. Bu pozisyonda iken;
· Kaburgalarda bir çıkıntı var mı?
· Kalçada veya belde bir asimetri var mı?
Eğer bir tane bile evet yanıtı var ise veya çocuğun ağabeyi, kız kardeşi,
ailesi veya diğer yakın akrabalarından bir tanesinde skolyoz mevcutsa aile doktorunuz veya ortopedistiniz
ile görüşün.
Normal : Üst ve alt sırt her iki tarafta eşit ve
simetrik.
Muhtemel Skolyoz : Üst ve alt sırt veya her ikisinin birden
asimetrisi.
Ayrıca Kifozda (Kamburluk)
araştırılmalı.
Normal : Düzgün, simetrik,
sırt kavsı.
Muhtemel Kifoz :
(Aşırı Kamburluk) Muhtemel sırt kavsinin olmayışı ile beraber omuzların
belirginleşmesi ve kamburluk
Skolyoz Araştırması
: Eğer bir veya
daha fazla fiziksel özellik skolyoz veya kifozdüşündürüyorsa profesyonel
kişiler ile görüşmeli.
Kaynak
: www.acibadem.com.tr
YASAL
UYARI
Manisa
Ortopedi Medikal, web sitesi içeriği ve uygulamaları, sadece bilgilendirme
amaçlı olup, herhangi bir şekilde tıbbi öneri verme veya herhangi bir
hekim-hasta sağlama amacı ile oluşturulmamıştır.
Buradaki
bilginin hekim muayenesi ve hekim konsultasyonu sonucu sağlanan bilgi ile
kıyaslanamayacağını hatırlayınız.